Το Κράτος Δικαίου σε κρίση -Ριζικές αλλαγές για ανάσχεση της διαφθοράς στην Κύπρο – Διαδικτυακή Συζήτηση ΟΠΕΚ
Το Κράτος Δικαίου σε κρίση
Ριζικές αλλαγές για ανάσχεση της διαφθοράς στην Κύπρο
Διαδικτυακή Συζήτηση ΟΠΕΚ
Η κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο, το «πόθεν έσχες», αλλά και η έλλειψη λογοδοσίας και το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν σε διαδικτυακή συζήτηση που οργάνωσε ο ΟΠΕΚ την Τρίτη, 5 Μαρτίου 2024.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής θεσμών και βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου, η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αντιπρόεδρος της ΚΣ του ΟΑΣΕ και βουλεύτρια του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου, καθώς και ο αντιπρόεδρος του ΟΠΕΚ Έρικ Σουκιούρογλου. Σε παρέμβαση της, η Χριστίνα Καρακώστα, λειτουργός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Μονάδα για το Κράτος Δικαίου εστίασε ιδιαίτερα στις συστάσεις που κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τερματισμό του ανέλεγκτου του Γενικού Εισαγγελέα, που βρίσκεται σε αντιδιαστολή και απόκλιση από κάθε άλλη χώρα μέλος της ΕΕ από τους «27».
Όλοι οι ομιλητές συνέκλιναν στην επιτακτική ανάγκη για ριζικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, περιλαμβανομένης και της ανάγκης για συνταγματική μεταρρύθμιση.
Παρακολουθείστε τη συζήτηση εδώ
Συνταγματική Αναθεώρηση
Η κα Χαραλαμπίδου αναφέρθηκε τις πολλές εξουσίες που κατέχει ο γενικός εισαγγελέας στην Κύπρο και στο προνόμιο που έχει να διακόπτει τις ποινικές διαδικασίες χωρίς να αιτιολογεί την απόφασή του, προνόμιο που, υπογράμμισε, δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Ανέφερε ότι έχει πληγεί το κράτος δικαίου στην Κύπρο και γι’ αυτό το λόγο έχει καταθέσει πρόταση, μαζί με άλλους οκτώ βουλευτές, για αναθεώρηση του συντάγματος σε σχέση με τα προνόμια του γενικού εισαγγελέα, αλλά και το διαχωρισμό των εξουσιών του. Η πρόταση προβλέπει όπως ο γενικός εισαγγελέας υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο. Υποστήριξε επίσης ότι «χρειάζονται δραστικές αλλαγές για να επαναφέρουμε την εμπιστοσύνη στο θεσμό και αυτές μόνο με την ανάλογη πολιτική βούληση μέσα από μια αναθεώρηση του Συντάγματος είναι δυνατές».
Θεσμικά Αντίβαρα
Ο κ. Δημητρίου, ανέφερε ότι τα ζητήματα της έλλειψης λογοδοσίας και της έλλειψης θεσμικών αντιβάρων στην Κύπρο υπάρχουν ήδη από το 1964, όταν οι Τ/κ αποχώρησαν και έγινε επίκληση στο δίκαιο της ανάγκης. Επεσήμανε ότι ο δικοινοτικός χαρακτήρας του Συντάγματος δεν κινδυνεύει από την πρόταση νόμου των 8 βουλευτών, καθώς ήδη υπάρχουν αξιώματα που έχουν ανατεθεί σε Ε/Κ, ενώ θα έπρεπε να κατέχονται από Τ/Κ. Για την συνταγματική τροποποίηση απαιτείται η συναίνεση από τα 2/3 της Βουλής. Κατά συνέπεια, τόνισε, πρέπει να υπάρξει οριζόντια συμμαχία μεταξύ κομμάτων και βουλευτών για να πετύχει αυτό το βήμα. «Οφείλουμε να κάνουμε αυτήν την προσπάθεια μέχρι τέλους, με τόλμη και αποφασιστικότητα, με την πίστη πως στο τέλος θα τα καταφέρουμε», τόνισε.
Πόθεν Έσχες
Ο κ. Έρικ Σουκιούρογλου, αναφέρθηκε στο θέμα της πλήρους απουσίας αξιόπιστου και αποτελεσματικού «πόθεν έσχες» στην Κύπρο. «Είναι τεράστια η σημασία του πόθεν έσχες, καθώς αποτελεί τον πιο σημαντικό πυλώνα στον έλεγχο κατά της διαφθοράς σε κάθε επίπεδο», υπογράμμισε και κατέληξε λέγοντας ότι «το ζήτημα πρέπει να λυθεί με τρόπο δίκαιο και καθαρό, ειδικά από τη στιγμή που για τους απλούς πολίτες, το Τμήμα Φορολογίας έχει το δικαίωμα να προβεί σε εκτενείς ελέγχους και σε βάθος για να διαπιστωθεί εάν δικαιολογείται η μεταβολή των περιουσιακών τους στοιχείων».
Απανωτές συστάσεις
Η κα Καρακώστα, σε παρέμβασή της αναφέρθηκε στα πιο σημαντικά ζητήματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα και τίθενται από την Επιτροπή με συνεχείς συστάσεις, για τον θεσμό του γενικού εισαγγελέα: τόσο για την ανάγκη μεγαλύτερης ανεξαρτησίας, αλλά και τη λογοδοσία και για το πόθεν έσχες. Η αξιωματούχος της ΕΕ σημείωσε ότι είναι η τρίτη φορά που υπάρχει σχετική σύσταση. Ανάλογες είναι οι συστάσεις για την ελευθερία των ΜΜΕ, για τη διαδικασία νομοθέτησης και την ανάγκη διαβούλευσης, αλλά και τον τομέα της δικαιοσύνης για την μεγάλη διάρκεια των διαδικασιών. Η έκθεση της ΕΕ, που για το 2024 αναμένεται να δημοσιευτεί τον Ιούλιο, «είναι ένα εργαλείο πρόληψης για να εντοπίζει προβλήματα που σχετίζονται με το κράτος δικαίου και περιλαμβάνει αξιολόγηση των συστάσεων των προηγούμενων ετών, αλλά και νέες συστάσεις, οι οποίες όμως δεν είναι νομικά δεσμευτικές», σημείωσε.
Η εκδήλωση του ΟΠΕΚ εντάσσεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Εμείς – Μαζί» που υλοποιεί ο ΟΠΕΚ για την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στη δημόσια ζωή και τις επικείμενες Ευρωπαϊκές Εκλογές 2024.
Επικοινωνία: ΟΠΕΚ [email protected] | 96387498