Παιδεία – Έρευνα – Καινοτομία

Πλαίσιο αρχών, θέσεων και προτάσεων του ΟΠΕΚ για την Παιδεία, την Έρευνα και τη Δημόσια Εκπαίδευση

Ο πολιτισμός είναι μια ευρύτατη έννοια η οποία, παρά το εύρος και τη μεγάλη σημασία της, στην Κύπρο αποτελεί τον «φτωχό συγγενή» κάθε πολιτικής αναφοράς. Γι’ αυτό και θα πρέπει να πάψει να ταυτίζεται στα μάτια του πολιτικού προσωπικού με αυτό που ονομάζεται «πολιτιστικές εκδηλώσεις», και να πάρει τη θέση που της αξίζει στην πολιτειακή λειτουργία.

Προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να υπάρξει σοβαρή και ορθολογική επικέντρωση στις δομές και στις υποδομές. Αυτό είναι εφικτό μόνο εφόσον γίνουν τα εξής στοιχειώδη:

Α
Εκσυγχρονισμός, αναβάθμιση και εμπλουτισμός των πολιτιστικών θεσμών, των εθνικών έργων υποδομής του πολιτισμού (βιβλιοθήκες, ιστορικό-αρχαιολογικό μουσείο, μουσείο νεότερης και σύγχρονης τέχνης, κέντρο κινηματογράφου κλπ.) και της πολιτιστικής διαχείρισης/διοίκησης (πχ. φορέας πολιτιστικής ανάπτυξης).
Β
Προστασία, προβολή, ανάπτυξη και ανάδειξη των αρχαιοτήτων, της πολιτιστικής κληρονομιάς και περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων του πολιτισμού με την εκπαίδευση, αλλά και με την καθημερινότητα των πολιτών και των επισκεπτών.

Γ
Στήριξη, ενίσχυση, προώθηση, και διάδοση της σύγχρονης καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας, εντός και εκτός της επικράτειας και μεταξύ των κοινοτήτων της Κύπρου.
Δ
Στοχευμένη διασύνδεση του κυπριακού πολιτιστικού αγαθού με το συνολικό αγαθό της ευρύτερης οικογένειας στην οποία ανήκει η Κύπρος, της Ευρώπης.

Η παιδεία, η έρευνα και η δημόσια εκπαίδευση είναι οι βασικοί πυλώνες του κοινωνικού, πολιτικού εκσυγχρονισμού καθώς και της οικονομικής ευημερίας ενός λαού. Ο ΟΠΕΚ υποστηρίζει σθεναρά την ποιοτική δημόσια εκπαίδευση. Προκειμένου η Δημόσια Εκπαίδευση να μπορέσει να διαδραματίσει τον ρόλο που της αναλογεί μέσα στη σημερινή κοινωνία – επηρεάζοντας όσο και όπου μπορεί και την ιδιωτική –θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί υιοθετώντας σημαντικές αλλαγές οι οποίες θα την καταστήσουν μια εκπαίδευση:

Εκσυγχρονισμένη, με κοινωνικό προσανατολισμό
Η εκπαίδευση του σήμερα, πρέπει να οικοδομείται πάνω στη γνώση των ιστορικών και κοινωνικών γεγονότων του παρελθόντος και ταυτόχρονα να αναπροσαρμόζει τις δομές και τα αναλυτικά της προγράμματα στη βάση των σημερινών και μελλοντικών αναγκών της κοινωνίας Συνεπώς, θα πρέπει να σταματήσει να υπηρετεί ιδεολογήματα και αφηγήσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες άλλων εποχών και ταυτόχρονα να εκσυγχρονίσει τις παιδαγωγικές της πρακτικές ώστε να ανταποκρίνονται στην καλλιέργεια των απαιτούμενων γνώσεων και δεξιοτήτων του 21^ο αιώνα. Η συντήρηση αναχρονιστικών ιδεολογημάτων ως κυρίαρχων οδηγών στη δόμηση και στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης διατηρεί μια επίφαση «αποστολής» στο φαίνεσθαι της εκπαίδευσης, την ώρα ακριβώς που εξυπηρετεί ό,τι ίσως πιο προβληματικό στο είναι της (κομματισμός, θρησκοληψία, παραπαιδεία κλπ.).
Κριτική
Οι ανάγκες των σύγχρονων τεχνολογικών και πολυπολιτισμικών κοινωνιών επιτάσσουν έμφαση στον πολυπρισματικό, πολυτροπικό και πολυδιάστατο ρόλο της επικοινωνίας και του Λόγου. Η εκπαίδευση θα πρέπει να αποκτήσει μια έντονα κριτική οπτική όπου οι πολίτες θα μπορούν να αναλύουν τα είδη του λόγου και των κειμένων (ιστορικών και άλλων) που τους περιβάλλουν κι έτσι να τοποθετούνται κριτικά απέναντι σε θέσεις μισαλλοδοξίας και φανατισμού.
Κοσμική
Οι σύγχρονες ευρωπαϊκές κοινωνίες αποκτούν σταδιακά κοσμική εκπαίδευση ούτως ώστε να αντανακλούν την πραγματικότητα των πολυπολιτισμικών τους κοινωνιών. Η κυπριακή εκπαίδευση θα πρέπει να αποβάλει τον εθνοκοινοτικό και θρησκευτικό της χαρακτήρα και να γίνει κοσμική, μακριά από εθνικοθρησκευτικά χαρακτηριστικά στη δομή, στη λειτουργία και στα αναλυτικά της προγράμματα.
Αξιολόγηση και κομματοκρατία
Να απελευθερωθεί από τον όποιο κομματικό χαρακτήρα της διαχείρισης όλων των όψεών της (διορισμός μελών ΕΕΥ, αποφάσεις Επιτροπής Παιδείας της Βουλής κ.ά.) και να ενισχύσει τις ορθολογικές προσεγγίσεις στη διαχείριση του περιεχομένου της και των συντελεστών της. Τα υποσυστήματά της (για παράδειγμα σύστημα προαγωγών) αποτελούν εστίες σημαντικής παθογένειας και αναχρονισμού με αποτέλεσμα η αξιοκρατία να είναι στην πράξη ανύπαρκτη.
Εκπαίδευση διαπολιτισμική και εκπαίδευση για την ειρήνη
Η δημόσια εκπαίδευση ανταποκρινόμενη στον κρατικό και κοσμικό χαρακτήρα της και στις ανάγκες μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας είναι ανάγκη να ενισχύσει τα διαπολιτισμικά της στοιχεία, τον προσανατολισμό προς την καλλιέργεια της πολιτότητας, της κουλτούρας ειρήνης, της πολυπρισματικότητας και κριτικής ιστορικής σκέψης καθώς και την ανάληψη δράσεων επικοινωνίας και επαφής με τους Τουρκοκυπρίους.

Στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας ο ΟΠΕΚ υποστηρίζει σθεναρά τις ακόλουθες πολιτικές:

Η Κύπρος πρέπει να συμμετέχει ενεργά και ισότιμα στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο έρευνας και καινοτομίας, μέσα από την διεξαγωγή και πρακτική αξιοποίηση πρωτότυπων ερευνητικών προγραμμάτων βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών περιοχών. Απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί αυτό είναι η αύξηση των συνολικών δαπανών για ερευνητικές δραστηριότητες στην Κύπρο από 0,56% που είναι σήμερα (και που την κατατάσσει σε μία από τις χαμηλότερες θέσεις στην Ε.Ε. ) στο 3% που ορίστηκε ως στόχος της Ε.Ε. για το 2020.
Είναι απαραίτητο να εξευρεθούν οι τρόποι εξορθολογισμού της δημόσιας συζήτησης σε μια σειρά από προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία (Κυπριακό, Προσφυγικό, Μεταναστευτικό, Υγεία, Κλιματική Αλλαγή) στη βάση ερευνητικών δεδομένων και όχι προκαθορισμένων ιδεολογικών αγκυλώσεων και προκαταλήψεων. Η κοινωνία της γνώσης, είναι μια κοινωνία που χρησιμοποιεί τα ερευνητικά δεδομένα και έχει την απαραίτητη μόρφωση για να ανταποκρίνεται σε τέτοιες συζητήσεις. Ο ρόλος της Δημόσιας Εκπαίδευσης σε αυτό τον τομέα είναι κρίσιμης σημασίας και μπορεί να αναληφθεί με την επανατοποθέτησή της προς την πραγματική καλλιέργεια της ερευνητικής, κριτικής και δημιουργικής σκέψης μακριά από τις προκαταλήψεις και τον δογματισμό.
Η διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ελευθερίας επιστημονικής αναζήτησης και διακίνησης ιδεών είναι εκ των ων ουκ άνευ σε αυτή τη στοχοθεσία.

Πλαίσιο αρχών, θέσεων και προτάσεων του ΟΠΕΚ για την Παιδεία, την Έρευνα και τη Δημόσια Εκπαίδευση

Α

Β

Γ

Δ

Εκσυγχρονισμένη, με κοινωνικό προσανατολισμό

Κριτική

Κοσμική

Αξιολόγηση και κομματοκρατία

Εκπαίδευση διαπολιτισμική και εκπαίδευση για την ειρήνη

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Ακολουθήστε μας

Μοιραστείτε