Ακτοπλοϊκή επιθυμία και Αεροπορική ζήτηση
Δεν έχω καταλάβει ποιανού ακριβώς χαϊδεύουν τα αυτιά με το ζήτημα της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Λεμεσού-Πειραιά. Τους καταναλωτές που ψάχνουν φτηνές, απευθείας πτήσεις προς δημοφιλείς προορισμούς; Τους τουριστικούς πράκτορες που διακαώς επιθυμούν να κάνουν άνοιγμα σε νέες αγορές πέραν της Ρωσικής και της κορεσμένης Αγγλικής; Τους Ξενοδόχους που μετράνε φέτος άδεια δωμάτια ή τους εισαγωγείς εμπορευμάτων;
Η Υφυπουργός Ναυτιλίας δήλωσε τις προάλλες ότι η μελέτη βιωσιμότητας είναι ήδη έτοιμη και θα κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση. Ο λόγος όμως για τον οποίο θα πρέπει το σχέδιο να τύχει έγκρισης, αφορά στο γεγονός ότι δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική αυτονομία οπότε απαιτείται επιδότηση. Άρα το για ποια βιωσιμότητα μιλάμε, παραμένει ερωτηματικό! Τέλος πάντων, η Κομισιόν οφείλει να γνωματεύσει, αν όντως η επιδότηση για μια τέτοια ακτοπλοϊκή σύνδεση δεν συνιστά κρατική ενίσχυση κι αν εμπίπτει σε δραστηριότητα δημοσίου συμφέροντος. Παράλληλα η κ.Πηλείδου έβαλε στην εξίσωση ακόμα δύο σημαντικές παραμέτρους. Την διάρκεια των 30 ωρών που απαιτούνται για το δρομολόγιο και μια πρώτη εκτίμηση της τιμής του εισιτηρίου, που δεν μπορεί όπως είπε, να είναι χαμηλότερη των €100, λόγω ελάχιστων εξόδων και φόρων! Κοντολογίς, τόνισε ότι υπάρχει επιθυμία από το κοινό για τη σύνδεση κι όχι ζήτηση, αλλά παρόλα αυτά αναμένει μεσοπρόθεσμα μείωση τιμών στα αεροπορικά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της πανάκριβης τιμής των αεροπορικών εισιτηρίων γενικά προς κάθε προορισμό. Ειδικά, οι δημοφιλείς προορισμοί, έχουν ξεφύγει, με τις τιμές για την Αθήνα να ξεπερνούν τα 400 ευρώ, ενώ με 500 φτάνει κανείς Νέα Υόρκη. Υποτίθεται ότι για τους προορισμούς αυτούς, δηλαδή Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λονδίνο, υπάρχει μεν ζήτηση αλλά και προσφορά μεγάλη που θα έπρεπε να κρατά τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα. Έλα όμως πάλι που όσο χαμηλά κι αν ισορροπήσει η τιμή, οι φόροι αεροδρομίων επιφέρουν χρέωση που συχνά ξεπερνά τα 130-150 ευρώ.
Πέραν των τριών κλασικών γραμμών όμως, υπάρχει ζήτηση για δεκάδες άλλους προορισμούς εντός κι εκτός Ευρώπης, που η Κύπρος δεν διαθέτει καν αεροπορική σύνδεση. Ή αν διαθέτει, οι πτήσεις εκτελούνται μία-δύο φορές τη βδομάδα, σε περίεργες ώρες με πανάκριβα εισιτήρια. Συνεχώς ακούμε μεγαλοστομίες για τον τουρισμό, αλλά η άμεση συνεισφορά του στο ΑΕΠ το 2018 ήταν 7%. Μπορεί άραγε κανείς να μας εξηγήσει πως ένα νησί που προσπαθεί να διπλασιάσει τα έσοδα του από τον τουρισμό, δεν διαθέτει πτήσεις από-προς όλα τα κεντρικά αεροδρόμια της Ευρώπης; Ακούμε συχνά από τους ιθύνοντες ότι στοχεύουμε σε άνοιγμα στην Γερμανική αγορά. Πως ακριβώς θα γίνει αυτό όταν από τη Φρανκφούρτη η μία και μοναδική πτήση την ημέρα κοστίζει 445 ευρώ στα μέσα Οκτωβρίου;; Από Νοέμβρη μην την αναζητήσετε, δεν υπάρχει καν πτήση. Για Βερολίνο, ακόμα χειρότερα, δύο πτήσεις τη βδομάδα μέχρι Οκτώβριο. Κατά τα άλλα, θέλουμε να επεκτείνουμε λέει την τουριστική σεζόν.
Η έλλειψη γραμμών προς σημαντικούς κόμβους ανταπόκρισης πτήσεων, εγκλωβίζει απελπιστικά τους μόνιμους κάτοικους του νησιού. Ακόμα και να διαθέτει κάποιος τα χρήματα να χρυσοπληρώσει τα εισιτήρια, στο Παρίσι δεν πρόκειται να φτάσει με απευθείας πτήση. Θα περάσει υποχρεωτικά μια βόλτα-ταλαιπωρία μερικών ωρών- από την Αθήνα. Συνεπακόλουθο της κατάστασης, είναι επίσης το κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων, το οποίο διογκώνει τις τιμές των αγαθών για τον τελικό καταναλωτή. Ναι μεν υπάρχουν πολλά εμπορικά πλοία από και προς την Κύπρο, αλλά οι εισαγωγές μας σε τρόφιμα, φάρμακα και διάφορα υλικά που δεν νοείται η μεταφορά τους με καράβι, απαιτούν φτηνές αερομεταφορές. Από την Ευρώπη (Λιέγη) επιχειρεί ένα και μοναδικό φορτηγό αεροπλάνο, τη βδομάδα!!
Προσθέτω στη συζήτηση το επιχείρημα για τη φοβία που έχουν αρκετοί συνάνθρωποι μας με τα αεροπλάνα. Θα μπορούσαμε εδώ να επιχορηγούμε την εκπαίδευση μελών του πληρώματος, ώστε σε κάθε πτήση να παρέχεται στα άτομα αυτά η κατάλληλη στήριξη. Οι μερικές χιλιάδες για μια τέτοια κίνηση, ωχριούν μπροστά στα εκατομμύρια της επιχορήγησης ακτοπλοϊκής σύνδεσης και της ταλαιπωρίας του θαλάσσιου δρομολογίου.
Ακόμα κι αν η Κομισιόν εγκρίνει τελικά το αίτημα της κυπριακής κυβέρνησης, κανένα από τα προαναφερθέντα προβλήματα δεν θα επιλυθεί. Αδυνατώ να δω σοβαρή ζήτηση για δρομολόγια διάρκειας 30 ωρών και κόστους 150-200 ευρώ που να μπορεί να κτυπήσει τις τιμές για τα αεροπορικά. Επ’ ουδενί για προορισμούς στην κεντρική Ευρώπη.
Αμέσως μετά το κλείσιμο της Monarch κι έπειτα της Cobalt, που έπληξαν σημαντικά την αεροπορική κίνηση στην Κύπρο, είχα γράψει για την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων. Ένα από αυτά ήταν η αίτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για χορήγηση ενίσχυσης ώστε να εκτελούνται ολόχρονα δρομολόγια προς συγκεκριμένα αεροδρόμια κομβικής σημασίας. Αίτημα δίκαιο εκτιμώ, προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος. Αντ’ αυτού, βλέπουμε την κυβέρνηση σήμερα εν είδει πλήρους παραλογισμού, να ετοιμάζεται για διάθεση πόρων στη βάση της «επιθυμίας», εις βάρος της πραγματικής ζήτησης και της επίλυσης σοβαρότατων προβλημάτων…