Συσσωρευμένη ανευθυνότητα
Η ανευθυνότητά μας, φέρει βαρύ ιστορικό. Οι πρώτες διαφωνίες επί του Συντάγματος, θα μπορούσαν να είχαν επιλυθεί μέσα από το διάλογο, αλλά και διαμέσου των θεσμικά προβλεπόμενων διαδικασιών. Δεν επιλύθηκαν, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε δικοινοτικές συγκρούσεις. Κανείς δεν απολογήθηκε ποτέ και σε κανέναν.
Οι ένοπλες δικοινοτικές συγκρούσεις που ακολούθησαν, θα μπορούσαν να είχαν τεθεί σύντομα υπό έλεγχο αν η δημοκρατικά εκλελεγμένη κυβέρνηση εφάρμοζε τις ελάχιστες υποχρεώσεις της για την προστασία των πολιτών. Ως γνωστό, δεν συνελήφθησαν οι τρομοκράτες. Τουναντίον η ίδια η κυβέρνηση υπό τον Μακάριο επέτεινε με τα κρατικά όργανα ασφαλείας και διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες το σκηνικό βίας. Αποτέλεσμα, χιλιάδες Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες, δεκάδες νεκροί και τραυματίες. Κανείς δεν απολογήθηκε ποτέ και σε κανέναν.
Περνάμε στην επόμενη τραγωδία, όπου λίγοι σκληροπυρηνικοί ξεπερνούν τα όρια της γραφικότητας και των αλυτρωτικών τάσεων της υπόλοιπης κοινωνίας κι αποφασίζουν να ανατρέψουν την νόμιμη κυβέρνηση του κράτους. Η ιστορία είναι γνωστή κι οι λίγοι γραφικοί που μας κόστισαν 200 χιλιάδες πρόσφυγες, χιλιάδες νεκρούς και το 37% της χώρας, κυκλοφορούν ανενόχλητοι ανάμεσά μας. Κάποιοι εξ αυτών, χαράζουν ακόμα πολιτικές ή/και συνειδήσεις. Κανείς δεν τιμωρήθηκε.
Κι έτσι τα χρόνια κύλησαν, με τον πολιτικό αμοραλισμό και την υποκρισία να εδραιώνονται παντού, πέραν του εθνικού ζητήματος. Η ανομία εντοπίζεται πλέον διάχυτη στην κοινωνία και στην οικονομική ζωή του τόπου. Ενδεικτικό υπήρξε το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου όπου οι εποπτικοί μηχανισμοί ανύπαρκτοι κι ανεπαρκείς ως ήταν, δεν απέτρεψαν την απώλεια εκατομμυρίων αποταμιεύσεων για ανυποψίαστους πολίτες. Αντί να προχωρήσουμε σε άμεση διορθωτική δράση, αυστηρές νομοθεσίες και μηχανισμούς επίβλεψης, συνεχίσαμε την πορεία μας ωσάν να μη συνέβη ποτέ τίποτα. Το κανονιστικό πλέγμα που εισάχθηκε λόγω ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν φάνηκε να μας πτοεί ώστε να πάψουμε να καταστρατηγήσουμε κάθε κώδικα δεοντολογίας ή έστω να εγκαταλείψουμε τις πολιτικές της αρπαχτής. Κανείς δεν τιμωρήθηκε.
Ως τραγικό διάλειμμα από τα οικονομικά σκάνδαλα, πληρώσαμε στο Μαρί με αίμα το πελατειακό κι ανάλγητο κράτος. Η αβουλία και η ευθύνη του τότε Προέδρου, είναι δεδομένη τουλάχιστον σε πολιτικό επίπεδο. Αυτή όμως, δεν ήταν αρκετή ώστε να κρύψει τη γύμνια του κρατικού μηχανισμού και των σωμάτων ασφαλείας την ώρα της κρίσης. Ούτε τότε αδράξαμε την ευκαιρία να αλλάξουμε τις διαδικασίες λειτουργείας τους, να θεσπίσουμε κριτήρια πρόσληψης, αξιολόγησης και πρόσληψης. Να ορίσουμε την εκπαίδευση και κατάρτιση ως προϋπόθεση. Κανείς δεν απολογήθηκε.
Ακολούθησαν οι φούσκες των ακινήτων και ο αλόγιστος δανεισμός από τα πιστωτικά ιδρύματα. Το υψηλό ιδιωτικό χρέος συμπαρέσυρε και το δημόσιο, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στη πτώχευση του 2013. Κανένας ανεξάρτητος θεσμός δεν παρενέβη, ούτε προνοητικά ούτε διορθωτικά. Δεν προχωρήσαμε σε ασφαλιστικές δικλίδες, ενώ χρειαστήκαμε την επιβολή μνημονίων για να το πράξουμε, με βαριά καρδιά. Μερικά χρόνια αργότερα, αφού κλείσαμε την Λαϊκή Τράπεζα και κουρέψαμε την Κύπρου, αθετήσαμε τις δεσμεύσεις μας για την πλήρη αναδιάρθρωση και εξυγίανση της Συνεργατικής. Της βάλαμε λουκέτο, με τη συνολική ζημιά να εκτιμάται πέραν των 5 δις για τα δημόσια ταμεία. Καμία απολογία, κανείς δεν απολογήθηκε ποτέ και σε κανέναν.
Κι αφού χάσαμε κάθε προηγούμενη ευκαιρία να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, σήμερα γινόμαστε μάρτυρες ενός ακόμα αποτρόπαιου εγκλήματος. Μετράμε ήδη εφτά νεκρές μετανάστριες, δύο εκ των οποίων ανήλικες, γιατί κανείς αρμόδιος δεν διερεύνησε ως όφειλε, την εξαφάνιση του πρώτου θύματος τουλάχιστον. Αποτέλεσμα; Για κάθε δολοφονία που ακολούθησε, οι Αρχές -καθ’ υπερβολή- Ασφαλείας, μοιράζονται καθαρά την ευθύνη με το δολοφόνο.
Όταν ανάμεσα στους πολίτες κυριαρχεί το αίσθημα ανασφάλειας, ποτέ και καμία παραίτηση δεν είναι αρκετή. Καμία απολογία δεν θα προστατέψει το δικαίωμα στη ζωή. Πόσες ακόμα ευκαιρίες άραγε θα χάσουμε για να πάρουμε τα δέοντα μέτρα; Αν κυβέρνηση κι αντιπολίτευση επιθυμούν να ανακόψουν την αυτοκαταστροφική πορεία της χώρας, αν θέλουν να αποτρέψουν την επόμενη τραγωδία, έχουν χρέος να σταθούν τίμια απέναντί στους πολίτες με στέρεες προτάσεις, με πλάνο ξηλώματος τους πελατειακού κράτους, με μηχανισμούς λογοδοσίας. Έχουν χρέος να επαναφέρουν άμεσα την υπευθυνότητα και την ευνομία στην καθημερινότητα ολονών μας.
Οτιδήποτε άλλο, είναι ασκήσεις πολιτικής επικοινωνίας κι εμείς κομπάρσοι σε παιχνίδια εξουσίας.