Μετά-Χριστόν Κασσάνδρες
Από το 2017 έχει ασκηθεί έντονη κριτική για τις ελλείψεις του Προγράμματος πολιτογράφησης. Μάλιστα συχνά τα πυρά προέρχονταν από επιφανείς οικονομολόγους, γνώστες της κυπριακής πραγματικότητας, όπως είναι ο νομπελίστας κ. X.Πισσαρίδης, ο οποίος είχε αρχικά στηρίξει την οικονομική πολιτική του Προέδρου Αναστασιάδη. Οι κριτικές εστίαζαν κυρίως στο γεγονός ότι το πρόγραμμα είναι εμμονικά στραμμένο στον τομέα των κατασκευών, ότι υπάρχουν υπόνοιες για διαφθορά που ξεκινά και καταλήγει στο Προεδρικό, ότι δημιουργεί στρεβλώσεις στην προσφορά ακινήτων, διογκώνει τα ενοίκια ενώ δεν προσφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη στην οικονομία. Συμπερασματικά, αναφέρθηκε άπειρες φορές στον δημόσιο διάλογο η αδήριτη ανάγκη να στραφούν οι επενδύσεις των πολιτογραφήσεων σε πιο παραγωγικούς τομείς, ώστε επιτέλους να μετασχηματίσει τη βαλτωμένη αναπτυξιακή προοπτική της χώρας.
Τότε, ήταν δύσκολο να γίνει αντιληπτή μια μετριοπαθής ανάγνωση του μέτρου. Χλευάστηκε η όποια κριτική, όχι μόνο από τα μέλη της ίδιας της κυβέρνησης, αλλά ακόμα κι από απλούς πολίτες, φίλους που εργάζονταν/εργάζονται στον κλάδο των ακινήτων και κατασκευών, εργαζόμενους που είδαν τα εισοδήματά τους να διπλασιάζονται και φυσικά, από τους διάφορους επαγγελματίες παρεμφερών κλάδων. Εξάλλου, είναι τοις πάσι γνωστό, ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πείσεις κάποιον για οτιδήποτε, όταν ο μισθός του, του υπαγορεύει ακριβώς το ανάποδο.
Σήμερα, που ξεκίνησε ήδη η αντίστροφος μέτρηση και τα άδεια πολυτελή ακίνητα πληθαίνουν περιμένοντας μάταια τον επόμενο επενδυτή-φίλο του Προέδρου, βλέπω τον πρώην Υπουργό Οικονομικών, να παραδίδει μαθήματα οικονομικής πολιτικής, συμβουλεύοντάς μας να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα του μέτρου της πολιτογράφησης, ώστε να αφήνει, λέει, μακροπρόθεσμα οφέλη. (Βλέπε άρθρο του κ. Χ.Γεωργιάδη στην Εφ. Καθημερινή 23/2/20). Καλωσορίζω τη φιλότιμη προσπάθεια του κ. Γεωργιάδη να κάνει το “come back” ως μετριοπαθής και φιλελεύθερος πολιτικός, μα είναι τέτοιος ο όγκος των αστοχιών στο παλμαρέ του, που θα ‘ναι θαύμα αν ο λαϊκισμός που επιστρατεύει μπορεί να τις κάνει πέρα. Μήπως να τον διορίζαμε ξανά άραγε ΥΠΟΙΚ να διορθώσει τα όσα προβλήματα ο ίδιος δημιούργησε;
Υπενθυμίζω ότι ο άνθρωπος που παριστάνει σήμερα τον σοφό Νέστωρα, ανέλαβε να διορθώσει το μέτρο πολιτογράφησης, με επιπρόσθετα κίνητρα για προσιτές κατοικίες και έδωσε εκ νέου συντελεστές δόμησης σε μεγάλους developers, αντί στον μέσο πολίτη που καίγεται για άμεση στέγαση. Είναι ο ίδιος που επέλεξε να καταργήσει τον φόρο ακίνητης περιουσίας αφήνοντας κλειδωμένα και έρημα δεκάδες διαμερίσματα και εκατοντάδες ίσως καταστήματα σε εμπορικούς δρόμους, με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν τα ενοίκια στα υπόλοιπα. Είναι ο υπουργός, που δε διέγνωσε καμία ευθύνη στους συνεργάτες του όταν το δικό του υπουργείο ενέκρινε παράτυπα τις γνωστές πολιτογραφήσεις του Μαλαισιανού καταζητούμενου και των Σαουδάραβων επενδυτών. Τέλος, θέλω να υπενθυμίσω ότι ο κος Γεωργιάδης ανήκει στους επινοητές του μεγαλοφυέστατου σχεδίου εξαγοράς του Συνεργατισμού, που έγραψε ιστορία στο ευρωπαϊκό τραπεζικό στερέωμα. Με λεφτά του Συνεργατισμού, δάνεισε την Logicom, για να αγοράσει τη Δήμητρα, που ήταν θυγατρική του Συνεργατισμού, η οποία ήταν μεγαλομέτοχος στην Ελληνική τράπεζα και που στη συνέχεια αγόρασε τον Συνεργατισμό σχεδόν free. Τι δεν καταλάβατε;
Και πριν προλάβει να ολοκληρωθεί το άρθρο αυτό, δόθηκε στη δημοσιότητα η Δέσμη Εκθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Κοινωνικοοικονομικές Προκλήσεις των Κρατών-μελών, η οποία μάλλον διαβάζει τελευταία τον κ. Γεωργιάδη. «Η οικονομία εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από μεγάλες οικονομικές ανισορροπίες οι οποίες, αν δεν αντιμετωπιστούν, ενδέχεται να παρεμποδίσουν τις μεσοπρόθεσμες οικονομικές της προοπτικές… Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει επίσης ανάγκη να ενισχυθούν οι μεταρρυθμίσεις σε βασικούς τομείς για την προσέλκυση επενδύσεων που ενισχύουν την παραγωγικότητα, τη διαφοροποίηση της οικονομίας και την προώθηση μακροπρόθεσμης συνεκτικής και περιβαλλοντικά βιώσιμης ανάπτυξης».
Βεβαίως το πιο κρίσιμο ερώτημα πλανάται ακόμα αναπάντητο: Γιατί ο φίλτατος πρώην Υπουργός Οικονομικών, που προβάλλει σήμερα εαυτόν ως επιτυχημένο πολιτικό, δε διέγνωσε εγκαίρως την λανθασμένη κατεύθυνση του Προγράμματος Πολιτογράφησης, προτού επιφέρει τόσες στρεβλώσεις; Δυο πιθανές απαντήσεις χωράνε στο ερώτημα αυτό. Ή δεν είχε το βάθος της γνώσης να εντοπίσει το πρόβλημα, ή ήταν τόσο ισχυρά τα διαπλεκόμενα συμφέροντα, (κι η πίεση από τον επί προσωπικού επωφελούμενο Αναστασιάδη), που δεν τόλμησε καν να θίξει το ζήτημα. Κι επειδή ουδόλως αμφισβητώ τις γνώσεις του περί οικονομίας, θα τολμήσω να πω ότι ως πολιτικός συνδυάζει δύο κοινά -εις Κύπρον- χαρακτηριστικά. Το απύθμενο θράσος, με την έλλειψη πολιτικής ευθιξίας. Αντί να παριστάνει σήμερα την «μετά-Χριστό» Κασσάνδρα, όφειλε τότε να λάβει τα δέοντα διορθωτικά μέτρα, ή να παραιτηθεί από τη θέση ευθύνης που κατείχε και να βγει δημόσια να καταγγείλει τη σύγκρουση συμφερόντων, που άφησε για άλλη μια φορά εκτεθειμένη την οικονομία της χώρας.